Een remedie tegen maakbaarheidsbestuur: Bespreking van: Robert van Putten (2020). De ban van beheersing. Naar een reflexieve bestuurskunst (diss. VU Amsterdam). Den Haag: Boom bestuurskunde.

In het eerste coronajaar, toen iedereen aan den lijve ondervond dat de maakbaarheid van de werkelijkheid begrensd is, verdedigde Robert van Putten – noodgedwongen digitaal – zijn bestuursfilosofische proefschrift over maakbaarheidsambities in bestuur en beleid en hoe die te begrenzen. Wie de symboliek wil zien, hoeft daar niet veel moeite voor te doen. Maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het ook niet moeilijk is om dergelijke symboliek bij dit proefschrift te zoeken, want het is ambitieus in zijn reikwijdte en leent zich goed voor illustraties uit willekeurig welk terrein waarop menselijk handelen zijn weerslag heeft.
In enkele zinnen samengevat laat Van Putten zien dat maakbaarheidsambities alomtegenwoordig zijn in beleid en bestuur, ook al wordt dit niet expliciet gearticuleerd door de dragers van deze ambities en geldt maakbaarheid allang als vies woord; hij legt uit waarom het maakbaarheidsideaal praktisch en principieel problematisch is; en hij ontvouwt een alternatieve visie die de problematische kanten van maakbaarheid adresseert zonder tot verlamming of fatalisme te leiden. Van Putten levert met dit boek een heel waardevolle bijdrage aan het denken over en de praktijk van bestuur en beleid.
In deze bespreking licht ik eerst toe waar die bijdrage in bestaat, vervolgens maak ik duidelijk waarom dit boek ook relevant is voor het veiligheidsdomein, om te besluiten met een aantal kanttekeningen over elk van de drie centrale componenten van Van Puttens voorstel voor een alternatieve bestuursfilosofie.