Homo dignus: Menselijke waardigheid in de economie

Arbeid maakt de mens tot wie hij is. Daarom is het essentieel dat het werk van de mens met de menselijke waardigheid overeenstemt: alleen dan komt de mens werkelijk tot zijn recht, alleen dan kan de mens zijn roeping werkelijk vervullen. Alleen dan kan de mens ten volle homo dignus zijn, een waardige mens. Ondanks dat een menswaardige economie van groot belang is, staat de menselijke waardigheid niet op de voorgrond in de economie. In dit proefschrift wordt een poging gedaan om daar verandering in te brengen.

Daartoe opent dit proefschrift met een verkenning van de betekenis van ‘waardigheid’ door de eeuwen heen. Vervolgens worden de verschillende interpretaties van de menselijke waardigheid getypeerd naar hun opvattingen over de reikwijdte, herkomst en invulling van waardigheid. Daarna wordt de rol van het mensbeeld in de milieu-economie onderzocht. Daarna worden verschillende mensbeelden in wiskundige formules vertaald, om zo de onderlinge verschillen duidelijk te maken. Het theoretisch gedeelte sluit af met een beschouwing over wat het beeld van de mens als homo dignus, waardige mens en diens roeping, voor de economie te betekenen heeft.

In het empirische deel worden de praktische implicaties van menselijke waardigheid onderzocht: in de eerste plaats welke opvattingen van waardigheid er in de Nederlandse samenleving bestaan, in de tweede plaats de rol die menselijke waardigheid speelt in de (zorg)organisatie. Samenvattend kan gesteld worden dat de menselijke waardigheid een belangrijke rol in maatschappij en organisatie speelt, maar dat niet alle krachten bijdragen aan het respecteren en realiseren van die waardigheid.