Open versus gesloten belastingstelsel: een vergelijkende studie van gemeentebelastingen in België en Nederland

In dit artikel worden de Belgische en Nederlandse mogelijkheden voor gemeentelijke belastingheffing met elkaar vergeleken. Het meest in het oog springende verschil tussen het Nederlandse en Belgische gemeentelijke belastingsysteem is het verschil in fiscale autonomie. De vraag die in deze bijdrage wordt beantwoord is in hoeverre dit verschil in fiscale autonomie bepalend is voor de inrichting, begrenzing en rechterlijke toetsing daarvan. Eerst komt een beschrijving van de staatsrechtelijke verhoudingen waarbinnen de Belgische en Nederlandse gemeentelijke belastingheffing plaatsvindt, en van de belangrijkste algemene juridische begrenzingen van de gemeentelijke belastingbegvoegdheid en de wijze waarop de rechterlijke toetsing in beide landen is georganiseerd. In onderdeel 3 wordt ingegaan op het onderscheid tussen gemeentelijke belastingen, bestemmingsheffingen en rechten (retributies). In het vierde onderdeel wordt beschreven op welke wijze de fiscale bevoegdheid van ge-meenten in België en Nederland in de praktijk is uitgewerkt en wordt ingegaan op de rechter-lijke controle en de begrenzing van deze bevoegdheid en op een aantal bevoegdheidsbeper-kende beginselen.