ZBO-evaluaties: verplicht, verzuimd, en veronachtzaamd?

Dit artikel beschrijft onze kennis over prestaties van zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s) op basis van jaarverslagen en evaluatierapporten. Er blijkt weinig geëvalueerd te worden, ook al is dat wettelijk verplicht. Rapporten zijn ook niet allemaal openbaar. De inhoud en kwaliteit van evaluatierapporten zijn niet altijd voldoende om duidelijke conclusies te kunnen trekken. Uit rapporten en jaarverslagen komt een wisselend tot licht positief beeld naar voren over ZBO-prestaties, en een negatief beeld over de relatie tussen ZBO’s en moederdepartementen. Evaluatierapporten worden slechts in enkele gevallen betrokken bij de politieke besluitvorming over ZBO’s. Dat roept de vraag op waarom politici zo weinig interesse hebben in ZBO-prestaties en -evaluaties, temeer daar er bij de oprichting van ZBO’s vaak zulke hoge verwachtingen zijn ten aanzien van de prestaties van deze organisaties.